Paragraaf Weerstandsvermogen en Risicobeheersing

De financiële en beleidsmatige instrumenten om de provinciale energie-/warmtetransitie te realiseren zijn ontoereikend.

• De fondsen onder de Houdstermaatschappij Zuid-Holland (HZH), te weten EnergiiQ en Warmteparticipatiefonds, presteren niet conform verwachting met als resultaat waardeverlies op het geplaatst aandelenkapitaal.
• Het Warmtebedrijf Holding B.V. (WbR) heeft onvoldoende toekomstperspectief, waardoor de verstrekte subsidies (in de vorm van een lening) niet worden terugbetaald en het aandelenkapitaal waardeverlies kent.
• De bestuurlijke afspraken met externe partijen met als doel de warmtelevering Leidse Regio te verduurzamen brengen potentieel verplichtingen met zich mee.

• Een overschrijding van de risicoreserve Energiefonds en reeds getroffen voorzieningen resulterend in een negatief effect op het financieel resultaat van de provincie.
• Imagoschade.

• Voor de realisatie van de provinciale ambitie op het gebied van de energietransitie heeft de provincie in 2017 voor de uitvoering een toekomstbestendige en transparante structuur in de vorm van de Houdstermaatschappij Zuid-Holland B.V. (HZH) opgericht. Onder de HZH vallen twee investeringsfondsen, te weten Energie-Innovatiefonds Zuid-Holland B.V. (ENERGIIQ) met een geplaatst aandelenkapitaal van € 35 mln en Warmteparticipatiefonds Zuid-Holland B.V. (WPF) met een geplaatst en voorwaardelijk toegezegd aandelenkapitaal van maximaal € 137,5 mln.
• In 2017 heeft de provincie haar aandelen in WbR-Infra overgedragen aan WbR-Holding. Dit vooruitlopend op de mogelijke participatie van WpF. In de periode 2018-2020 heeft de provincie vanwege de financiële situatie een bedrag van € 6,9 mln (excl. rente) aan subsidies (in de vorm van een lening) verstrekt en een voorziening getroffen ter grootte van het geplaatste aandelenkapitaal (€ 1,8 mln).
• Ten behoeve van de realisatie van de warmtelevering in de Leidse Regio heeft de provincie de afgelopen jaren bestuurlijke afspraken gemaakt in samenhang met participatie in HZH en WbR.
• Ter afdekking van de financiële risico’s gekoppeld aan bovenstaande (energietransitie)opgaven wordt gebruik gemaakt van de risicoreserve Energiefonds. Ultimo 2021 is een totaalbedrag van

€ 45,6 mln opgebouwd. Daarnaast is een voorziening getroffen van € 5,8 mln ter afdekking van het negatieve resultaat van de HZH.

• De provincie heeft in de investeringsstrategieën als eis gesteld dat de twee (investerings)fondsen van HZH in meerjarig perspectief het intrinsieke ter beschikking gestelde vermogen in stand moeten houden. De ontwikkeling van het fondsbeheer van HZH wordt periodiek gemonitord op risicobeheersing. Daarbij zal onder meer gekeken worden naar de mate van risicospreiding van het geïnvesteerd vermogen. Met name in relatie met de (voorgenomen) investeringen door WPF. Indien noodzakelijk kan de opbouw van de risicoreserve naar boven of naar beneden worden aangepast. Op dit moment is het fondsvermogen van HZH slechts beperkt geïnvesteerd. In de 1^e helft 2021 zal nader overleg plaatsvinden over de aanbevelingen opgenomen in de eind 2020 uitgevoerde evaluatie van de HZH met onderliggende fondsen.
• In de loop van 2021 wordt definitieve besluitvorming verwacht over het herstructureringsplan WbR. Dit plan zal aan de Europese Commissie worden voorgelegd ter goedkeuring. De provinciale inzet is dat in geval van positieve besluitvorming de door de provincie verstrekte subsidies worden terugbetaald. Hierover worden afspraken gemaakt met onder meer de gemeente Rotterdam.
• Voor de zomervakantie wordt besluitvorming verwacht met betrekking tot de aanleg van een warmteleiding van Rotterdam naar Leiden. Deze leiding kan WbR in staat stellen om de Leidse Regio ingaande 2026 van warmte te voorzien. Voor het afdekken van de provinciale bijdrage zal gebruik gemaakt worden van Risicoreserve Energiefonds.

Er liggen meerdere oorzaken ten grondslag aan dit risico die in aard en omvang verschillen. De huidige opgebouwde risicoreserve Energiefonds van € 45,6 mln (op 31-12-2021) en de reeds getroffen voorziening van € 1,8 mln voor het WbR en de voorziening van € 5,8 mln voor HZH zijn onvoldoende om alle verplichtingen en risico’s gekoppeld aan deze provinciale opgave te dekken. Derhalve is in de paragraaf Weerstandsvermogen voor het resterende risico een PM-post opgenomen. In het voorjaar van 2021 wordt besluitvorming voorzien over de warmtelevering in de Leidse Regio en wordt de benodigde omvang van de risicoreserve Energiefonds bepaald.