Wat heeft de provincie financieel gepresteerd?
2020 laat zien dat, ondanks de coronacrisis, in totaal meer geld is uitgegeven dan voorgaande jaren om de ambities die de provincie zich gesteld heeft te verwezenlijken. In 2017 was dit € 552 mln en in 2020 betreft dit € 706 mln.
Al enkele jaren is er extra aandacht voor het voorspellend vermogen. Hoe voorkomen we dat pas achteraf (bijvoorbeeld bij de jaarrekening) blijkt dat er geld over is? Door de inspanningen van de afgelopen jaren zagen we een trend waarbij het voorspellend vermogen verbeterde. Door onder andere de coronacrisis liepen er een hoop zaken anders dan voorspeld in 2020. Hieronder zijn de financiële prestaties van 2020 grafisch, met een korte toelichting weergegeven.
1a) Lasten
De provincie heeft in 2020 € 706 mln aan lasten gemaakt om de gewenste doelen en taken te realiseren.
1b) Investeringslasten
De provincie heeft in 2020 € 344 mln uitgegeven aan investeringsprojecten. Investeringen maken geen onderdeel uit van de provinciale lasten. De investeringen komen op de balans. In de volgende jaren komen de afschrijvings- en rentekosten ten laste van de begroting. in 2020 is er met name geïnvesteerd in grond, water- en wegenbouwkundige werken. In onderstaande tabel zijn de investeringsuitgaven van de afgelopen 4 jaar weergegeven.
Voorspellen
Het voorspellend vermogen is dit jaar ten opzichte van vorige jaren gelijk gebleven. De Jaarrekening 2020 laat een realisatiepercentage op de lasten zien van 97% van het bij Najaarsnota 2020 bestuurlijk bijgestelde budget. Als we dit afzetten tegenover de primaire begroting is het realisatiepercentage 93%. Gedurende het jaar wordt de begroting twee maal bijgesteld, te weten bij de voorjaarsnota en bij de najaarsnota. In 2020 heeft dit daarnaast ook plaats gevonden in de eerste begrotingswijziging. In de grafiek is voor de jaren 2018, 2019 en 2020 ook het realisatiepercentage ten opzichte van de primaire begroting weergegeven.
Realisatiekracht
We hebben de afgelopen jaren actief gestuurd op realisatiekracht, wat zijn vruchten in toenemende mate heeft afgeworpen in de afgelopen jaren. Hieronder is een tabel opgenomen met daarin de lasten in de exploitatie en de uitgaven aan de investeringsprojecten om zo een beeld te krijgen van onze financiële realisatiekracht van de afgelopen jaren.
In 2020 is te zien dat er ten opzichte van 2017 t/m 2019 zowel in de exploitatie als in de investeringen meer is uitgegeven. We zijn in toenemende mate beter in staat om onze activiteiten te versnellen en/of beter in staat om beschikbare middelen in te zetten. Het volume aan ingezette middelen is in 2020 ten opzichte van 2017 € 154 mln gestegen, wat een stijging is van 27,9%. De investeringsuitgaven zijn in dezelfde periode toegenomen met € 99 mln, wat een stijging is van 40,4%. Bij het opstellen van de begroting ramen we nog te positief, gedurende het jaar verbetert het voorspellend vermogen, wat zich uit in verlaging van begroting bij de najaarsnota. Het voorspellen in 2020 was door de coronacrisis lastiger dan voorgaande jaren doordat er zich situaties voordeden waar we geen ervaring mee hebben en zich moeilijk lieten voorspellen.
2a) Baten
De provincie heeft in 2020 € 719 mln aan baten ontvangen. In onderstaand cirkeldiagram zijn de grootste batenposten opgenomen. Bijna de helft van onze inkomsten bestaat uit de opcenten op de Motorrijtuigenbelasting. Naast de opcenten vormt de uitkering provinciefonds het belangrijkste deel van de inkomsten. De laatste grote post betreft de bijdragen van derde partijen, veelal ook Rijk en/of gemeenten.
2b) Investeringsbijdragen
De provincie heeft in 2020 € 85 mln aan investeringsbijdragen verantwoord. Investeringen maken geen deel uit van de provinciale baten in de exploitatie. De investeringen komen op de balans. In de volgende jaren komen de afschrijvings- en rentekosten ten laste van de begroting. Dit dient in samenhang te worden bekeken met de uitgaven aan investeringen die bij 1b) zijn benoemd.