Wat hebben we daarvoor gedaan?

Natuurnetwerk Zuid-Holland 
Voor het NNN Zuid-Holland zijn in 2020 circa 125 ha beschikbaar gekomen via aankoop of zelfrealisatie, 6,8 ha is ingericht en er zijn geen nieuwe ecologische verbindingen gerealiseerd.

Op verzoek van de Stuurgroep Veenweiden Krimpenerwaard voor de realisatie van het NNN in de Krimpenerwaard is een addendum op de gebiedsovereenkomst opgesteld om een realistische planning met mijlpalen te ontwikkelen die borgt dat het gebied in 2026 ingericht is. Door de Stuurgroep Veenweiden Gouwe-Wiericke is ook een verzoek ingediend om de gebiedsovereenkomst te wijzigen middels een addendum op doorlooptijd, budget en NNN- begrenzing. Dit addendum wordt in 2021 vastgesteld. Deze addenda geven de gebiedsprogramma’s de mogelijkheid om voldoende invulling te geven aan de uitvoeringsfase. In 2020 zijn per Koninklijk Besluit, de NNN-gronden uit de gebiedsovereenkomst Veenweide Krimpenerwaard, aangewezen ter onteigening. Hiermee kan de gerechtelijke onteigeningsprocedure gestart worden zodra het bestemmingsplan Krimpenerwaard onherroepelijk is. Voor de overige, nog te realiseren NNN-ha en -km is in 2020 gestart met het opstellen van een vernieuwde realisatiestrategie.

Om bestaande en recent gerealiseerde natuur in stand te houden verstrekt de provincie beheersubsidie. In 2020 is in Zuid-Holland het natuurbeheer op circa 28.500 ha met provinciale beheersubsidie gefaciliteerd. Bij de verkoop van in totaal 25 ha provinciale NNN-grond in Meijegraslanden te Nieuwkoop en polder Nieuw-Lekkerland bij Kinderdijk zijn afspraken gemaakt voor de instandhouding en beheer van natuurwaarden.

Op basis van monitoring en gebiedsschouwen wordt de ontwikkeling van de natuur gevolgd. Voor terreinen waar de ontwikkeling van de natuurkwaliteit nog achterblijft, streeft de provincie ernaar de beheerders te helpen om in contact te komen met adviseurs en kennishouders voor een gericht beheeradvies. Door de coronabeperkingen is dit in 2020 niet gebeurd. Om dezelfde reden zijn er geen nieuwe SNL-kwaliteitsbeoordelingen uitgevoerd.

Vooruitlopend op de inrichting en/of de overdracht van provinciale NNN-gronden naar de eindbeheerder zorgt de provincie ervoor dat bestaande natuurwaarden zo goed mogelijk in stand blijven of de mogelijkheid krijgen zich te ontwikkelen. In 2020 is de werkwijze gecontinueerd om de pachtvoorwaarden af te stemmen op de toekomstige natuurfunctie en zijn er voor diverse ingerichte natuurgebieden van de provincie tijdelijke beheeropdrachten verleend. Voor de faunapassage onder de A12 bij de Wiericke is er een beheerovereenkomst met Staatsbosbeheer afgesloten waarvoor het beheer is afgekocht. Met steun van de provincie hebben in de Krimpenerwaard natuur- en agrarische organisaties het Natuurbeheercollectief (NBC) Krimpenerwaard opgericht. De provincie zal met het NBC in 2021 nadere afspraken maken over het beheer van de 2.250 ha NNN Krimpenerwaard. Het Natuurbeheercollectief Krimpenerwaard heeft de opdracht gekregen om provinciale percelen met veel storingssoorten zoals ridderzuring en distels aan te pakken. Een overmaat aan storingssoorten staat namelijk het halen van natuurdoelen in de weg. Daarnaast heeft het natuurbeheercollectief ook het tijdelijk beheer van de natuurcompensatie Zuidwestelijke randweg Gouda verzorgd. In de toekomst zal het natuurbeheercollectief een centrale rol spelen in het natuurbeheer in de Krimpenerwaard. 

Natura 2000
De provincie Zuid-Holland heeft in totaal 21 Natura 2000-gebieden. Voor bijna alle gebieden zijn Natura 2000-beheerplannen vastgesteld. Voor de uitvoering van de maatregelpakketten zoals beschreven in de beheerplannen zijn overeenkomsten met terreinbeheerders afgesloten. In 2020 is het beheerplan van het gebied Broekvelden, Vettenbroek & Polder Stein definitief vastgesteld. Voor het Krammer-Volkerak is nog geen beheerplan vastgesteld, hiervoor moet het Rijk eerst het aanwijzingsbesluit vaststellen. Rijkswaterstaat is de voortouwnemer in het gebied. Het is onbekend op welke termijn dit zal gebeuren.

Vanwege het stikstofdossier wordt in de komende periode voor stikstofgevoelige gebieden een gebiedsgerichte aanpak gevolgd volgens het plan ‘Naar een Gebiedsgerichte Aanpak Natura 2000/stikstof’, dat Gedeputeerde Staten in december 2019 hebben vastgesteld. In 2020 is gestart met de ‘N2000 doelenanalyse’, waarbij voor de stikstofgevoelige N2000-gebieden in beeld wordt gebracht welke maatregelen nodig zijn om de N2000-doelen te realiseren. Onderdeel daarvan is de gebiedspotentie in beeld te brengen voor N2000-doelen met een uitbreiding / verbeteringsopgave en de formulering van ’voorlopige gebiedsdoelen’. Daarbij wordt ook een schatting van de stikstofdraagkracht gemaakt. De uitvoering van de doelenanalyse is opgeknipt in verschillende gebiedstranches. In 2020 is gestart met twee pilots in de gebieden Nieuwkoopse Plassen & De Haeck en Solleveld & Kapittelduinen. PS zijn over de tussenresultaten van deze pilots geïnformeerd. De verwachting is dat de doelenanalyses in 2021 voor alle stikstofgevoelige N2000-gebieden worden afgerond.

Project Mainport Rotterdam; Buijtenland van Rhoon
Gebiedscoöperatie Buijtenland van Rhoon werkte in 2020 volgens de in 2018 gesloten samenwerkingsovereenkomst met de provincie Zuid-Holland. Gezamenlijk doel is het streefbeeld voor natuurinclusieve landbouw, natuurontwikkeling en recreatie te realiseren. Hiervoor heeft de gebiedscorporatie een jaarplan 2020 inclusief verantwoordingsrapportage opgesteld. Het experiment rond een natuurinclusieve landbouw in de Zegenpolder (70 ha) zonder bestrijdingsmiddelen is in 2020 voortgezet, ook is er gewerkt aan verdere natuurontwikkeling. De sanering van de Rhoonse stort is in 2020 afgerond. Dit wordt komende jaren gemonitord.

Natuurcompensatie
In 2020 zijn tientallen adviezen uitgebracht over bescherming van het NNN, belangrijke weidevogelgebieden en recreatiegebieden. De provincie wordt veelvuldig benaderd door derden (veelal gemeenten) met vragen over bescherming op basis van de Zuid-Hollandse Omgevingsverordening. In verreweg de meeste gevallen worden alternatieve plannen ontwikkeld, waarbij aantasting van het NNN, belangrijke weidevogelgebieden en recreatiegebieden wordt voorkomen. Daarnaast is de provincie verantwoordelijk voor de compensatie voor twee projecten waarbij belangrijke weidevogelgebieden zijn aangetast, namelijk de N210 en de Rijnlandroute. Compensatie hiervoor vindt plaats door uitvoering van zwaar agrarisch natuurbeheer, aanvullend op bestaande contracten onder het ANLb.

Programma Natuur
In 2020 hebben LNV (ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit), provincies en groene partners gezamenlijk hard gewerkt aan het Programma Natuur, en met succes. Op 8 december 2020 hebben het Rijk en provincies bekendgemaakt dat zij een akkoord hebben bereikt over de besteding van bijna € 3 miljard voor natuurherstel en -ontwikkeling in de komende 10 jaar. Het geld dat beschikbaar komt, is bestemd voor het zogenoemde ‘spoor 1’ binnen ‘Programma Natuur’ en is onderdeel van de landelijke aanpak stikstof. De nadruk binnen spoor 1 ligt dan ook op investeringen in overbelaste stikstofgevoelige natuur. In 2021 kan hierdoor worden gestart met uitvoering, in nauwe samenwerking met onze partners.

Nationale parken
In 2020 zijn flinke stappen gezet in de oprichting van de Nationale Parken Hollandse Duinen en NL Delta (Biesbosch-Haringvliet). Met de samenwerkingspartners is het gelukt om eind december de statusaanvraag voor het Nationaal Park Hollandse Duinen in te dienen bij het ministerie van LNV. Voor het Nationaal Park NL Delta volgt de statusaanvraag in 2021.

Bos- en bomenbeleid
GS hebben het Groeimodel Bos- en bomenbeleid vastgesteld; dit is positief ontvangen door PS. Dit betekent kansen creëren voor uitbreiding van bos en ook investeren in vitaliteit en bescherming van bestaand bos.

Soortenbeleid
In 2020 heeft de provincie Zuid-Holland gewerkt aan de structurele verbetering van het leefgebied van diverse icoonsoorten op provinciale gronden. Daarnaast zijn we gestart met een proces voor een gedragen en integraal beleidskader voor soortenbescherming, faunabeheer en exoten.
Ook hebben we bouwstenen voor gemeentelijke omgevingsplannen laten ontwikkelen om de biodiversiteit in het stedelijk gebied te stimuleren.

Boerenlandvogels
Op het gebied van de boerenlandvogels is verder gewerkt aan de uitvoering van het Actieplan en aan het realiseren van weidevogelgebieden op provinciale gronden. In 2020 is een subsidieregeling opengesteld van ruim € 1,6 mln voor investeringen in het leefgebied van boerenlandvogels. Voor het weidevogelgebied in de Zuidpolder van Delfgauw is een ruilplan opgesteld, waarbij het haalbaar lijkt om een gebied van ruim 70 hectare te maken. Verder neemt Zuid-Holland ook deel aan de uitwerking van een landelijk Aanvalsplan Grutto, waarbij het de bedoeling is dat de eerste pilots in 2021 van start gaan.

Groene Cirkel Bijenlandschap
Naast het al bestaande bijenlandschap in Leiden en omgeving is gestart met nieuwe bijenlandschappen, zoals in en rond Rotterdam-IJsselmonde. Zuid-Holland heeft op 24 juni de provinciale intentie om Groene Cirkel Bijenlandschap te registreren als Verified Conservation Area (VCA) bekrachtigd. Het VCA-keurmerk is een internationale erkenning voor gebieden waar partijen streven naar betere biodiversiteit en ecologie.

EU LIFE IP All4Biodiversity
Op 26 november 2020 heeft de Europese Unie de Grant Agreement LIFE IP All4Biodiversity toegekend. Zuid-Holland is leadpartner van dit 6-jarige landelijke programma om de biodiversiteit binnen maar vooral rondom Natura2000 gebieden te versterken. De totale EU-bijdrage bedraagt € 9,6 mln. In Zuid-Holland zijn twee pilotgebieden aangewezen: Donkse Laagten en Midden-Delfland. Voor Donkse Laagten wordt in januari 2021 een intentieovereenkomst getekend met de partners als start van het project.
De subsidie voorziet in het vergroten van de biodiversiteit in het landbouwgebied rond het N2000, gericht op het duurzaam perspectief voor de combinatie van landbouw en natuur. De resultaten (zoals verdienmodellen en instrumenten) van deze pilot zullen worden uitgerold in andere gebieden in Nederland en kunnen wellicht worden ingezet bij de stikstofaanpak.

Vergunningverlening, toezicht en handhaving Wet natuurbescherming
Er is uitvoering gegeven aan de wettelijke taken vergunningverlening, toezicht & handhaving op de onderwerpen Natura 2000, stikstof, faunabeheer, houtopstanden en soortenbescherming op grond van de Wet natuurbescherming.
In 2020 is een recordaantal aanvragen binnengekomen bij de omgevingsdienst Haaglanden. Ook het aantal meldingen over toezicht en handhaving is toegenomen. Er is aan gewerkt de afhandeling van aanvragen en voorlichting over naleving van de regels te verbeteren en te versnellen.

Faunabeheer
De Faunabeheereenheid heeft in opdracht van de provincie diverse faunabeheerplannen opgesteld en de uitvoering van populatiebeheer en schadebestrijding gecoördineerd. BIJ12-Faunafonds heeft namens provincie Zuid-Holland tegemoetkomingen verleend aan agrarische ondernemers vanwege schade door in het wild levende dieren en subsidie verleend voor de ganzenrustgebieden. Als gevolg van juridische procedures kon er op enkele soorten geen beheer uitgevoerd worden om schade te voorkomen. Dit heeft er onder meer toe geleid dat de tegemoetkomingen in faunaschade fors zijn gestegen.

Netwerk Voedselfamilies
Het netwerk Voedselfamilies ontwikkelt zich verder en heeft in 2020 bijgedragen aan de kennisontwikkeling en kennisdeling door de transitie van de voedselketen te plaatsen in de context van de bredere landbouwopgave. De lessen uit de proeftuinen zijn deelbaar en hiermee ook inzetbaar voor het innovatiespoor van het vitale landbouwbeleid. Het open innovatienetwerk Voedselfamilies produceerde en stimuleerde:

• overzicht van het regionaal voedselsysteem Zuid-Holland;
• webinars over streekproducten en supermarkten/horeca;
• samenwerking met initiatiefrijke polderpioniers;
• publicaties van het Kennisteam over veranderingen in het landbouw- en voedselsysteem inclusief een dynamische leeragenda;
• monitoring van proeftuinen;
• start van de Voedselfamilie Academie met masterclasses en ondernemerscoaching;
• extra belichten van (het) regionaal voedsel(systeem) en ondersteunen van korteketeninitiatieven in het momentum van de coronacrisis;
• een serie netwerksessies rond stikstof en landbouw - de Zuid-Hollandse stikstofweken;
• een traject van herijking van / heroriëntatie op positionering van het netwerk.

Subsidie POP3
In 2020 heeft de afronding van de in 2019 opengestelde POP3-subsidieregelingen plaatsgevonden. Met een enkele uitzondering zijn alle projecten die voor subsidie in aanmerking komen beschikt.
Voor de POP3-subsidieregeling voor water is in 2020, samen met het Hoogheemraadschap van Rijnland, het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard, het Hoogheemraadschap van Delfland en het Hoogheemraadschap van de Stichtse Rijnlanden, voor ruim € 8,3 mln aan overprogrammering gerealiseerd. Hiermee is 130% van de voor Zuid-Holland beschikbare Europese middelen voor POP3 verplicht.
Met de overprogrammering wordt geanticipeerd op de vrijval van Europese middelen die ontstaat doordat gesubsidieerde projecten goedkoper uitvallen of in het geheel niet doorgaan. Omdat het POP3 een landelijk programma is, gaat het dan ook om projecten uit andere provincies.
Een groot aantal projecten dat vanaf 2016 met POP3 is gesubsidieerd, is in uitvoering gegaan en heeft in 2020 een tussentijdse verantwoording (betaalverzoek) ingediend. Vanuit de provincie bieden wij aanvragers ondersteuning aan bij de indiening van de verantwoording.
In 2020 werd het steeds duidelijker dat het POP3 programma door Europa met twee jaar verlengd zou gaan worden. Voor de jaren 2021 en 2022 komen extra Europese middelen voor Nederland (en dus ook Zuid-Holland) beschikbaar. In 2020 is gestart met de voorbereiding van de verlening van het POP3-programma, door te verkennen hoe de Europese middelen op een effectieve en efficiënte wijze ingezet kunnen worden binnen het provinciale beleid en de provinciale begroting.

Subsidieregeling Groen en andere subsidies
In 2020 is een plafond gepubliceerd in de SRG voor Stimulering maatschappelijke initiatieven op duurzame landbouw ter hoogte van € 75.000. Er zijn drie subsidiebeschikkingen verstrekt.
Ook is er in 2020 een begrotingssubsidie gegeven voor de uitvoering van een voucherregeling landschapselementen 2020-2021 door Stichting het Zuid-Hollandse Landschap van € 65.000. Doel van deze regeling is om aanleg en onderhoud van streekeigen landschapselementen door zelfbeheer en vrijwilligers te stimuleren.

Kennis en onderzoek

• Alle proeftuinen werken aan kennisopbouw en -verspreiding;
• Rapport WEcR (Wageningen Economic Research) structurele ontwikkelingen land- en tuinbouw;
• Publicatie barometer duurzame landbouw: tweede ijkmoment 2019;
• Stimuleren van kennisdeling van de proeftuinen (projecten POP3 innovatie landbouw); ook in combinatie met het kennisteam Voedselfamilies;
• Publicaties en dergelijke van het VIC (Veenweide Innovatiecentrum);
• Inventarisatie community landbouw (landelijk);
• Kennis uit de Proeftuin veenweide wordt gebruikt in gebiedsaanpak Nieuwkoop.

Gebiedsgerichte aanpak vitale landbouw
Om de gebiedsgerichte aanpak voor een vitale landbouw in Zuid-Holland te stimuleren, wil de provincie gebiedsprocessen versterken. In 2020 betrof dit:

• Een gebiedsproces inrichten en een plan van aanpak opstellen in de Nieuwkoopse Plassen om doelstellingen op het gebied van landbouw, bodemdaling, klimaat, biodiversiteit en stikstof te behalen;
• Een gebiedsgerichte aanpak op de Zuid-Hollandse eilanden versterken via het programma IBP-VP (Interbestuurlijk Programma). Daarbij is de bedoeling om diverse programma's, projecten en agenda’s te verbinden, om zo de regionale samenwerking te versterken;
• Om het gebiedsgericht werken rond de doelstellingen voor een vitale landbouw ook in andere landbouwgebieden te stimuleren, is in 2020 gewerkt aan een procesadvies (oplevering in de eerste helft van 2021). Het is de bedoeling om daarbij zoveel mogelijk aan te sluiten op lopende gebiedsinitiatieven.

Landbouw en natuur
Op het snijvlak natuur en landbouw zijn de volgende stappen gezet:

• Gesprek met partners is gestart over het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen. Waarbij in 2021 een proces wordt ingericht om te onderzoeken wat mogelijk is in beëindiging van het gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen in het agrarisch natuurbeheer. Hierbij is aandacht voor haalbaarheid, alternatieven, financiële middelen en instrumenten die kunnen helpen om het gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen ook landbouwbreed terug te dringen;
• Er is een voorverkenning uitgevoerd voor het amendement 648 fosfaat in mest en een aanpak uitgewerkt voor de motie kruidenrijk grasland;
• Ook is verkend op welke manier het landbouwareaal onderdeel kan worden van de uitwerking van het nationale Programma Natuur, waarvoor een Zuid-Hollandse uitwerking in voorbereiding is;

Er is Europese subsidie toegekend voor LIFE All4biodiversity, gebaseerd op het Deltaplan Biodiversiteitsverbetering, specifiek voor Zuid-Holland voor de Donkse Laagten in de Alblasserwaard.

Impulsgelden Veenweiden
In het kader van het Klimaatakkoord is de notitie ‘Inzet impulsgelden veenweiden Zuid-Holland’ gemaakt die geresulteerd heeft, na afstemming met de overige veenweideprovincies, in een toekenning van een specifieke uitkering op grond van een ministeriële regeling van € 22 mln voor bodemdalingsprojecten voor de periode 2021-2025 (uit een landelijk budget van € 100 mln). In deze notitie zijn de ambities van het Klimaatakkoord ingekaderd voor de provincie Zuid-Holland. Daarnaast is een begin gemaakt om samen met gebiedspartijen een Zuid-Hollandse veenweidestrategie op te stellen.

Regio Deal Bodemdaling Groene Hart
Binnen deze regiodeal werken overheden, kennisinstellingen, agrarische sector, bewoners en bedrijfsleven samen aan een aanpak van bodemdaling. Dat gebeurt door innovatieve experimenten uit te voeren en slim samen te werken. In het kader van de Regio Deal Bodemdaling Groene Hart zijn trefpunten georganiseerd en is informatie gedeeld in de vorm van nieuwsbrieven en de website Bodemdalingdebaas.nl. Naast subsidiëring van de in 2019 gekozen 25 projecten zijn door het bestuurlijk overleg van het Regio Deal Bodemdaling Groene Hart voor de resterende middelen 4 nieuwe projecten in landelijk en in stedelijk gebied voorgesteld.
In samenwerking met het Veenweiden Innovatie Centrum en het Kennis Transfer Centrum zijn bodemdalingsmaatregelen op perceelniveau onderzocht en zijn de eerste bevindingen van het Regio Deal-project ‘Boeren op Hoog Water’ opgehaald.

Het Nationaal Onderzoeksprogramma Broeikasgassen Veenweiden (NOBV) is gestart om kennisdeling en kennisontwikkeling te faciliteren door onder andere maatregelen te onderzoeken die bodemdaling en uitstoot van CO₂ remmen. De provincie is medefinancier van dit programma.

Binnen het Nationaal Kennisprogramma Bodemdaling (NKB) zijn trajecten (deelexpedities) gestart om kennis en ervaring over ophoogmaterialen, onderwaterdrainage en natte teelten te bundelen, te analyseren en verder te brengen. Het Kennisprogramma Bodemdaling (NKB) is gecontinueerd en versterkt. Van een aantal deelexpedities die hebben gedraaid, zijn de resultaten in factsheets opgeschreven en gedeeld onder partners.

Het NOBV, de projecten uit de Regio Deal Bodemdaling Groene Hart, het Veenweiden Innovatie Centrum en het NKB dragen bij aan de uitwerking van verdienmodellen en innovatieve oplossingen die kunnen bijdragen aan een andere vorm van landgebruik.

Groene Cirkels (GC)
Door corona was 2020 zeker voor onze partners Heineken en Farmfriet een economisch zeer zorgwekkend jaar. Om deze reden én door de coronabeperkingen zijn diverse (fysieke) netwerk- en onderzoekactiviteiten uitgesteld.

Toch is vooruitgang geboekt. Zo zijn er vanuit de Groene Cirkel Heineken stappen gezet naar een laadinfrastructuur voor emissieloos varen in de groene corridor en startten er verkenningen naar een 'Plasticvrije Groene Corridor' en een ‘Palinglandschap’. Bij de GC Farmfriet is de Biodiverse Natuurdijk opgeleverd en lopen er praktijkprojecten rond strokenteelt en een CO₂ vrije fritesketen. Vanuit GC Kaas en bodemdaling zijn diverse proeven gedaan met waterinfiltratie en kruidenrijk grasland. In beide cirkels worden nieuwe verdienmodellen onderzocht. Door inzet van verschillende groene cirkelnetwerken zijn nieuwe (integrale) programma’s ontwikkeld en zijn additionele middelen binnen bereik gekomen van het Rijk en Europa (POP3) om de biodiversiteit en bodemkwaliteit te verbeteren en bodemdaling tegen te gaan.

Door uitstel van een aantal activiteiten zijn ook de daaruit volgende lasten lager. Deze activiteiten zijn wel uitgesteld, maar niet afgesteld.

Waterveiligheid bestaat uit een aantal onderdelen. Hieronder een korte opsomming van wat we in 2020 hebben gedaan:

• Het Interreg project FRAMES (Flood Resilient Areas by Multi-LayEred Safety) uitgevoerd en afgerond. In FRAMES hebben zeventien partners uit vijf landen gewerkt aan de implementatie en kennisdeling over meerlaagse veiligheid om de gevolgen van overstromingen te beperken. De uitkomsten van de Zuid-Hollandse pilot (uitgevoerd in de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden) zijn in een rapport verzameld en aan de regio aangeboden. De eindconferentie die de provincie Zuid-Holland als ‘leadpartner’ heeft georganiseerd, is door de coronamaatregelen afgeschaald en omgezet naar een online bijeenkomst. In december 2020 heeft het gemeenschappelijk secretariaat van het North Sea Region Interreg programma de eindrapportage en de eindafrekening goedgekeurd.
• Op verzoek van de hoogheemraadschappen van Delfland en Rijnland hebben GS nadere voorschriften voor wateroverlast vastgesteld voor enkele gebieden.
• De provincie heeft meegewerkt aan de overstromingsrisicobeheerplannen en heeft hiervoor de benodigde informatie aangeleverd.
• De provincie zorgt voor de gecoördineerde voorbereiding en goedkeuring van dijkversterkingsplannen. Voor een dijkversterkingsplan in voorbereiding heeft de provincie een Mer-procedure gestart.
• De waterschappen hebben een voortgangsrapportage opgesteld over hoe de regionale keringen voldoen aan de veiligheidsnormen. Deze rapportages zijn door GS aan PS aangeboden.
• Voor klimaatadaptatie wordt verwezen naar beleidsdoel 7.3.

Kustbeleid
Samen met Rijkswaterstaat is een brede beleidsevaluatie gestart van de Zandmotor. De resultaten worden in 2021 verwacht. In de evaluatie worden van de afgelopen 10 jaar de initiële doelen voor waterveiligheid, natuur en recreatie bekeken, evenals het beheer van de Zandmotor.
Met de gemeenten, veiligheidsregio’s en reddingsbrigade is een evaluatie uitgevoerd over het strandseizoen en de zwemveiligheid. Daarvan is de belangrijkste uitkomst:
De voorbereiding op strandseizoen 2020 was erg uitdagend door de beperkingen en maatregelen vanwege corona. De zomer was lang en warm, zorgde voor veel drukte langs de gehele Nederlandse kust en ook een toename van recreanten op de Zandmotor. Door de combinatie van drukke stranden, een aflandige wind en zandbanken voor de kust in combinatie met muien zijn er meer incidenten geweest dan andere jaren.

Samen met Rijk, gemeenten en waterschappen werkt de provincie aan waterbeschikbaarheid en kwaliteit. De provincie neemt deel aan diverse overlegstructuren zoals Regionaal Bestuurlijk Overleg (RBO) Rijn west, Zoetwaterregio West Nederland en Deltaprogramma Rijnmond - Drechtsteden.

Zoetwater
Provincie Zuid-Holland werkt aan een duurzame zoetwatervoorziening. De provincie heeft samen met de partners in het Deltaprogramma Zoetwater een strategie en een maatregelpakket voorbereid. Daarnaast participeert de provincie in het onderzoeksprogramma COASTAR en steunen we het Hoogheemraadschap van Delfland in het initiatief voor hergebruik van gezuiverd afvalwater uit de afvalwaterzuiveringsinstallatie Nieuwe Waterweg.

Grondwater
Voor grondwater is een aantal acties ondernomen:

• De Europese aanbesteding ‘optimalisatie en uitvoering meetnetbeheer’ (2020-2027) is afgerond en gegund. Er is gestart met de automatisering van het Primair Meetnet grondwaterstanden en stijghoogten.
• De Europese aanbesteding ‘raamovereenkomst lab-analyses grondwater’ (2020-2024) is afgerond en gegund. Er is met twee laboratoria een raamovereenkomst afgesloten voor de analyse van grondwatermonsters.
• De resultaten van de toestand en trendbeoordeling grondwater periode SGPBII zijn in het Waterkwaliteitsportaal (WKP) vastgelegd in KRW factsheets en bijhorend achtergronddocument.
• De gezamenlijke provincies hebben opdracht gegeven de ‘Landelijke Rapportage Grondwaterkwaliteit 2020, KWR 2020’ op te stellen.
• De Zuid-Hollandse dataset grondwaterkwaliteit is gevalideerd als voorbereiding op levering aan de Basis Registratie Ondergrond (BRO).
• De eerste leveringen aan de Basis Registratie Ondergrond (BRO) voor bodem en grondwater zijn gedaan.
• Er is een bijdrage geleverd aan een haalbaarheidsstudie voor ondergrondse waterberging bij bomentelers in de regio Boskoop.

Kaderrichtijn Water (KRW)
De doelen voor de komende planperiode zijn opgesteld en in het concept waterprogramma opgenomen.

Drinkwater
Voor de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) heeft de provincie samen met de Zuid-Hollandse waterbedrijven, diverse Zuid-Hollandse water- en hoogheemraadschappen en gemeenten het uitvoeringsprogramma gebiedsdossiers opgesteld. Dit heeft betrekking op de Zuid-Hollandse (oever)grond- en duinwaterwinningen die bedoeld zijn voor de openbare drinkwatervoorziening. Op basis van de gebiedsdossiers is gezamenlijk en met andere partijen een uitvoeringsprogramma met maatregelen gemaakt.

Regionaal Waterprogramma
De Omgevingswet bepaalt dat de provincie een regionaal waterprogramma moet hebben. Daarin is in ieder geval opgenomen wat de provincie doet om uitvoering te geven aan de Europese richtlijnen die betrekking hebben op water (verplichte onderdelen). Het gaat om de richtlijnen: Kaderrichtlijn Water; Grondwaterrichtlijn; Drinkwaterrichtlijn; Richtlijn Overstromingsrisico’s; Zwemwaterrichtlijn. Naast deze verplichte onderdelen bevat het Zuid-Hollandse regionaal waterprogramma ook onderwerpen als zoetwatervoorziening, wateroverlast en waterrecreatie. Hiermee laat provincie Zuid-Holland zien hoe zij samen met haar partners werkt aan een regionaal watersysteem dat bijdraagt aan een gezond, veilig, aantrekkelijk, concurrerend en bereikbaar Zuid-Holland.
In december 2020 is het concept Regionaal Waterprogramma besproken in de Statencommissie KNM. Het regionaal waterprogramma bouwt voort op het geldende Provinciaal Waterplan, maar bevat ook nieuwe elementen om (beter) invulling te geven aan klimaatadaptatie. Een voorbeeld daarvan is de beleidsuitwerking om wateroverlast te voorkomen.