Wat hebben we daarvoor gedaan?

• Wij zijn vertegenwoordigd in de processen om RES’en op te stellen, in zowel werkgroepen als stuurgroepen.
• We hebben het Windconvenant Rotterdamse regio en inhuur programmamanager Wind verlengd.
• Wij hebben deelgenomen aan werk- en projectgroepen van de verschillende windlocaties. 
• Er is een aanvalsplan Zon opgesteld en een bijbehorende subsidieregeling Zonnig Zuid-Holland is gestart. Daarnaast is de aanbesteding gestart om projecten te ondersteunen die SDE-subsidie (Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie) hebben ontvangen voor zon op dak.
• Samen met gemeenten en initiatiefnemers hebben we gewerkt aan goede inpassing van initiatieven voor zon op land, passend in ons beleid.

• Samen met opgave voor zonne-energie zijn we begonnen de transitieagenda circulariteit op te stellen.
• We hebben onderzoek gedaan/laten doen naar de potentie voor een Solar Valley.

• De provincie is als partner betrokken bij de 7 RES’en in Zuid-Holland en organiseert afstemming tussen de 7 RES’en. Verder is aangesloten op het landelijk netwerk van de RES’en.
• We hebben de wijze waarop participatie in de concept-RES’en is vormgegeven, geanalyseerd.
• Om het RES-proces te ondersteunen, hebben we de RES#werkplaats en RES#talk georganiseerd rond de onderwerpen participatie en zon op dak voor het brede netwerk van betrokkenen bij de RES en de energietransitie in Zuid-Holland.
• Door subsidie te verstrekken hebben 25 energiecoöperaties, sportverenigingen, VvE’s, particulieren en andere bewoners initiatieven voor collectieve zonnedaken uitgevoerd, energie bespaard en stappen gezet naar een duurzame warmtevoorziening in de wijk.
• Online-bijeenkomsten zijn gefaciliteerd tussen bewonersinitiatieven die met de warmtetransitie, collectieve zonnedaken of coöperatieve windparken bezig zijn én gesprekken tussen energiecoöperaties en gemeenten over samenwerken en lokaal eigenaarschap.
• We hebben participatie bevorderd. Hiervoor hebben we een projectsubsidie verleend.
• We zijn begonnen instrumentarium voor het bevoegd gezag uit te werken bij energieprojecten voor financiële participatie van de lokale omgeving.

• We hebben een bijdrage geleverd aan de Transitievisies Warmte van de 52 gemeenten in Zuid-Holland. Deze worden naar verwachting eind 2021 vastgesteld. Daarmee wordt tot 2030 gerealiseerd dat 20% van de woningen en utiliteitsbouw energie bespaart (of er 20% CO₂ wordt bespaard) en een duurzame energievoorziening krijgt. Er is advies gegeven over participatie, energiebesparing, warmtenetten en subsidie- aanvragen.
• Gemeenten zijn geadviseerd bij het proces om collectieve oplossingen te vinden, zoals warmtenetten. Hierbij is geadviseerd bij de uitvragen voor externe advisering over energiebesparing en warmteoplossingen en over de ontvangen offertes.
• Een pilot is gestart om met gemeenten te onderzoeken welke warmteprofielen van wijken het meeste bijdragen in gemeenten met verschillende wijkopbouw. Ook over business cases is geadviseerd, met name op het gebied van energiebesparing en warmteoplossingen en over externe financiering voor deze business cases/initiatieven.
• Gestart is met een project om de transformatie van wijken gebiedsgericht aan te pakken en middelen voor diverse doelen te combineren met de energietransitie-opgave.
• Communities of Practice (CoPs) zijn vraaggestuurd opgezet en voor alle gemeenten toegankelijk. Beschikbare voorbeelden en kennis zijn langs deze weg actief gedeeld en verspreid. Er is een groot aantal leerkringen en masterclasses georganiseerd waarmee is bijgedragen aan kennisontwikkeling, -deling en netwerkvorming.
• Een aantal gemeenten is ondersteund bij de verduurzaming van monumenten in gemeenten, in samenwerking met het Erfgoedhuis.
• Individuele en samenwerkende gemeenten zijn geadviseerd bij de aanbesteding van hun lokale/regionale energieloket (onder meer formuleren uitvraag en aanbestedingsvorm).
• Samen met de andere provincies en de gemeenten in Zuid-Holland is overleg gevoerd met het Rijk om de noodzakelijke randvoorwaarden qua wetgeving en financiering te organiseren.
• Gestart is met het programma Verduurzaming klein Maatschappelijk vastgoed, dat alle provincies in opdracht van het ministerie van BZK uitvoeren.

• Er zijn masterclasses Warmte voor gemeenten georganiseerd. De RES’en zijn ondersteund om Regionale Structuurvisies Warmte en lokale visies op de warmtetransitie te maken.
• Er is een financiële bijdrage geleverd aan de leerstoel Geothermie aan de TU Delft en aan het Rijswijk Centre for Sustainable Geo-energy. Daarnaast is de provincie kennispartner van Geothermie NL.
• Samen met belangstellende gemeenten is een plan voor verduurzaming van wijken opgesteld, subsidie aangevraagd bij het programma European Local Energy Assistance (ELENA), het project is eind 2020 gestart. Verder hebben we subsidie aangevraagd bij het Programma Aardgasvrije Wijken (PAW) en hebben we gemeenten bij deze aanvragen met kennis bijgestaan.
• Bij vier gemeenten hebben we succesvol Kansen voor West2 subsidie voor de verduurzaming van hun warmteopgave kunnen inzetten.
• Om energietransitie in de glastuinbouw te bevorderen, hebben wij een financiële bijdrage geleverd, om vooral de ontwikkeling van duurzame warmtebronnen en warmte-infrastructuur en de aansluiting op de Warmtelinq te bevorderen.
• In 2020 heeft de provincie met ondersteuning van De Warmte Transitie Makers een online te raadplegen interactieve kaart ontwikkeld, waarmee tot op wijkniveau de huidige en toekomstige warmtevraag te bepalen is. De kaart bevat meerdere interactieve kaartlagen om analyses te maken. De meerwaarde van deze kaart bestaat onder meer uit de verbinding met het energielabel en bouwjaar van woningen tot op deelwijkniveau.
• Om de innovatie voor de warmtetransitie aan te jagen, heeft de provincie deelgenomen aan het programma WINDOW-Warming Up, om de potentie van en kansen voor (seizoensoverbruggende) warmte-opslag in kaart te brengen.
• De studie naar de potentie van zonnethermie is opgeleverd en breed gedeeld met gemeenten, op basis waarvan zij hun warmtetransitieplannen verder hebben uitgewerkt.
• Voor consultatie op de Wet Collectieve Warmtesystemen is deelgenomen aan de vormgeving van de wet en een bijdrage geleverd aan de discussie en vervolgstappen, waaronder een interbestuurlijke toets.

Energie efficiëntie

• De provincie heeft eind 2019 met een subsidie bijgedragen aan het project ‘energie innovatie studies’ van ondernemersvereniging Deltalinqs. In dit project krijgen acht bedrijven op ‘no cure, no pay’-basis advies over energiebesparing. In 2020 is het eerste advies opgeleverd.
• De provincie is (in het kader van de WABO) bevoegd gezag voor circa 300 industriële bedrijven. Op grond hiervan besteden omgevingsdiensten (sinds 2015) in opdracht van de provincie extra aandacht aan het toezicht op energiebesparing. In 2020 zijn vergunningen geactualiseerd en is de intensivering van het toezicht op energiebesparing voortgezet.
• Omgevingsdiensten hebben (industriële) bedrijven daarnaast ook op pro-actieve wijze geïnformeerd over mogelijkheden om energie te besparen.

Energie infrastructuur

• De provincie heeft samen met het Havenbedrijf Rotterdam en Stedin in 2020 onderzoek laten doen naar het energie-infrastructuursysteem van de toekomst in 2030 / 2050 (de zogeheten systeemstudie) op basis van de afspraken uit het Klimaatakkoord (cross-sectoraal).
• In 2020 is het proces gestart om de cluster energie strategie (CES) te maken van het industriële cluster Rotterdam-Moerdijk.
• Eind 2020 hebben GS de samenwerkingsovereenkomst Gridmaster ondertekend. In dit project werken verschillende partijen samen aan de ontwikkeling van een methodiek om adequate en toekomstbestendige investeringen te doen voor het Haven Industrieel Complex.
• Medio 2020 hebben GS de subsidieregeling energie-infrastructuur op industrieterreinen vastgesteld (die helpt een aantal concrete knelpunten op te lossen). In 2020 hebben wij subsidie verstrekt aan een project waarin restwarmte tussen twee bedrijven wordt benut.
• Bij het rijksinpassingplan voor Porthos (opslag CO₂ van de industrie onder de Noordzee) heeft de provincie zich ingezet voor een koppeling met OCAP (en daarmee voor levering en nuttig gebruik van CO₂ door de glastuinbouw).

Pilot HIC: groene chemie
Samen met de gemeente Rotterdam hebben wij een methodiek ontwikkeld om EU-fondsen voor innovatieve bedrijven te benutten. Eind 2020 heeft dit geleid tot een gezamenlijke openstelling voor het REACT EU fonds.

Elektrificatie
De provincie heeft in 2020 (onder andere via het Kansen voor West programma) bijgedragen aan de opzet van het field lab industriële elektrificatie (FLIE) en twee concrete projecten hierbinnen (Multi fuel branders en Power to DME).

Waterstof (cross-sectoraal)

• In februari 2020 hebben GS de provinciale waterstofvisie vastgesteld. Verder is in 2020 financieel bijgedragen aan verkennend onderzoek naar de bouw van een waterstoffabriek (H-vision), decentrale productie / opslag van waterstof (LOHC) en de productie van zogenaamde ‘synthetic fuels’.
• Verder heeft de provincie financieel bijgedragen aan het H2GO programma op Goeree-Overflakkee. Dit programma bevat verschillende projecten over landbouw, mobiliteit, stad aardgasvrij en scheepvaart.
• Verantwoording realisatie waterstof in relatie tot duurzame mobiliteit vindt plaats via Ambitie 2 (Bereikbaar Zuid-Holland).

Energie-innovatie (cross-sectoraal)
In 2020 is door subsidies bijgedragen aan het innovatieprogramma Energie en Klimaat en The Green Village.